Per las visitas e las consultaziuns en la Fonoteca ans contactai per plaschair ordavant sut fnoffice@nb.admin.ch u per telefon sut il numer +41 58 465 73 44.
Grazia fitg per Vossa chapientscha.
Patrimoni sonor
Definiziun da "Patrimoni sonor svizzer"
per la politica d'acquisiziun da la Fonoteca naziunala svizra
Introducziun
Il term "patrimoni sonor" po vegnir chapì ed interpreà en moda differenta, tut segund il context. Per in archiv sonor, sco per exempel la Fonoteca, è la definiziun da quest term d'impurtanza primordiala, gia ch'el determinescha ses mandat. Ina definiziun precisa ed univoca da "patrimoni" è la basa per la lavur d'ina fonoteca, sin ella sa basan las cundiziuns per las collecziuns e per las activitads, da l'archivaziun a la documentaziun fin a l'accessibilitad dal patrimoni.
En connex cun il svilup d'in nov concept per la Fonoteca naziunala svizra (FN) èsi sà necessari da definir il term "patrimoni sonor" per definir ina politica d'acquisiziun coerenta. Quai era anc pli impurtant, gia che la Svizra na posseda nagina lescha naziunala areguard il deposit legal da portatuns. Las definiziuns sequentas substitueschan damai ina lescha, resguardan dentant mo la Fonoteca e ses mandat da collecziun dal patrimoni sonor svizzer.
Situaziun legala
La politica d'acquisiziun per la FN sto vegnir deducida dals texts da la lescha federala areguard la Biblioteca Naziunala Svizra (BN), sin la quala sa basa era la missiun da la FN, e dals statuts da la Fondazione Fonoteca nazionale svizzera.
La lescha areguard la BN stabilescha:
En l'art. 2: Incumbenza
La Biblioteca naziunala ha il scopo da collecziunar, inventarisar, conservar, render accessibels e far d'enconuscher material stampà u auters purtaders 'infurmaziun che han in liom cun la Sivzra.
En l'art. 3 - Collecziuns
La Biblioteca naziunala collecziunescha material stampà u auters purtaders d'infurmaziun che:
a)
èn vegnids publitgads en Svizra;
b)
sa refereschan a la Svizra, a ses burgais u a ses abitants;
c)
èn vegnids creads, per part u entiramain, dad auturs svizzers u liads a la Svizra.
Sin basa da questa lescha definescha l'art. 2 Finamira dals status da la Fundaziun FN la missiun sequenta:
La Fonoteca naziunala svizra ha la finamira d'acquistar, da conservar, da classifitgar e da metter en valur il patrimoni sonor svizzer u significativ per la Svizra, saja quai en furma d'in purtader fisic u informatic.
Particularmain fan part da quest patrimoni:
a)
ils documents sonors commerzials producids en Svizra;
b)
ils documents sonors producids a l'ester che han in cuntegn significativ per la vita culturala svizra;
c)
ils documents sonors betg commerzials che resultan da la retschertga scientifica;
d)
ils documents sonors betg commerzials, particularmain las registraziuns "Helvetica" d'instituziuns radiofonicas.
Per ina politica d'acquisiziun da las collecziuns coerenta e per ina practitgabilitad quotidiana, vegnan ils terms "patrimoni sonor svizzer" e / u "Helvetica" (d'uss envi "patrimoni sonor") definids pli precisamain. Questas definiziuns servan per fixar las lingias directivas per las collecziuns che la Fonoteca naziunala svizra ha d'acquistar.
Sco gia menziunà na posseda la Svizra nagina lescha federala areguard il deposit legal che pudess porscher ina definiziuns pli exacta da "patrimoni sonor". Ultra da quai n'ha la FN betg in budget specific per l'acquisiziun ed è obligada da far contracts e cunvegnas cun ils producents (creaturs) da documents sonors per pudair collecziunar quest patrimoni.
In relaziun al cuntegn dals documents u a las caracteristicas da las collecziuns ch'ins acquista, po il term "patrimoni sonor" avair differentas significaziuns. Per quai ston ins sutdivider ils documents sonors en diversas gruppas e definir il term "patrimoni sonor" in relaziun a mintgina da questas gruppas.
Acquisiziun
1.
Documents sonors
1.1
Ils documents sonors publitgads (commerzials), q.v.d. las registraziuns generadas da l'industria discografica:
a)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents publitgads en Svizra u a l'ester che cuntegnan ovras dad auturs svizzers (cumpositurs, auturs da texts, arranschaturs...).
b)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents publitgads en Svizra u a l'ester che cuntegnan ovras cun interprets svizzers (musicists, acturs...).
c)
a)I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents da persunas estras che residieschan en Svizra che han in'activitad culturala significativa per la vita culturala svizra.
d)
a)I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents publitgads producids en Svizra, independentamain dal cuntegn.
e)
fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents publitgads a l'ester che han in cuntegn particularmain significativ per la vita culturala svizra.
1.2.
Ils documents sonors publitgads u inedids d'in fond u d'ina collecziun specifica:
En quest cas sa extenda la definiziun da "patrimoni sonor" a tut ils documents che sa chattan en in fond u en ina collecziun che demussa ina tscherta unitad en sia cumposiziun e / u testimoniescha in interess cultural specific d'ina persuna u d'ina instituziun svizra. Il term "patrimoni sonor" vegn en quel cas applitgà per il fond u la collecziun stessa.
1.3
Ils documents sonors inedids generads da la retschertga scientifica:
a)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents creads dad in perscrutader u dad in institut da retschertga en Svizra.
b)
II fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents creads dad in perscrutader u dad in institut a l'ester che han in cuntegn particularmain significativ per la Svizra.
1.4
Ils documents sonors betg commerzials dad auters instituts, uffizis, associaziuns u persunas.
a)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents creads dad instituts u uffizis atctivs en la vita culturala u politica svizra (organisaziuns, orchesters, festivals, concerts, partidas, etc.).
b)
fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents creads a fins artisticas da persunas che han ina relaziun specifica cun la Svizra.
1.5
Las registraziuns "Helvetica" d'instituziuns radiofonicas:
Ils documents sonors ch'èn vegnids producids dad instituziuns radiofonicas fan part dal "patrimoni sonor". Lur collecziun e conservaziun vegn effectuada en collavuraziun cun ils servetschs d'archiv da questas instituziuns.
2.
Documents cumplementars e mezs tecnics
2.1
Ils documents d'accumpagnament e cumplementars:
a)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut ils documents d'accumpagnament e tut las infurmaziuns cumplementaras (sin palpiri ubain d'auter tip) che contribueschan a la documentaziun dals portatuns.
b)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut las infurmaziun (sin palpiri ubain d'auter tip) che documenteschan l'istorgia dals supporti sonors, dals auturs, dals interprets, da la producziun (catalogs) e tut auter gener da documentaziun che serva a l'encletga dals document sonors e da lur cuntegn.
2.2
Ils mezs tecnics:
a)
I fan part dal "patrimoni sonor" tut las apparaturas ed ils instruments tecnics necessaris per la lectura dals portatuns (apparats, tocs da reserva...).
b)
I fa part dal "patrimoni sonor" tut la documentaziun che resguarda l'istorgia e las tecnicas da registraziun sco era la documentaziun areguard las apparaturas da producziun e lectura dals portatuns.
Collavuraziun
Per l'acquisiziun da documents sonors vegn la FN a chertschar la collavuraziun cun autras instituziuns. La FN na po betg acquistar a mintga pretsch tut ils documents, dentant sto ella sco center da cumpetenza dal patrimoni sonor svizzer pudair garantir il bun tractament e l'access a documents che sa chattan tar autras instituziuns svizras. Per quella finamira acquista la FN copias d'archiv.
Applicaziun
L'acquisiziun da documents sonors vegn a sa basar sin las definiziuns expostas survart ed è detagliada en las "Directivas per l'acquisiziun da documents sonors e cumplementars".
L'acquisiziun da documents sonors na dastga betg esser subordinada a difficultads tecnicas u d'auter tip.
Colleziun
L'activitad da collecziun da la Fonoteca naziunala svizra ha cumenzà l'onn 1986. Grazia a la deposiziun da l'entir fond da la SUISA ed a l'integraziun da diversas collecziuns, è la collecziun da la Fonoteca Naziunala vegnida cumplettada cun numerus portatuns producids pli baud. Considerond che la Svizra na prevesa betg l'obligaziun d'in deposit legal per portatuns, na pon ins betg pretender d'avair ademplì il mandat da collecziun cumplainamain. En consequenza na cuntegna la collecziun n'era tut ils portatuns publitgads dapi il 1986. Tut ils portatuns èn documentads e cataloghisads en la banca da datas da la Fonoteca e da consultar sin questa pagina.
Las collecziuns cuntegnan:
Products da l'industria discografica
Ils exemplars depositads en las collecziuns da la Fonoteca naziunala svizra èn stads offerts voluntariamain dals editurs, producents, auditurs ed interprets. Ins ha acquist mo intginas producziuns isoladas da pitschens producents esters.
Deposit da la SUISA
La SUISA depositescha sistematicamain tar la Fonoteca naziunala svizra tut ils portatuns ch'ella retschaiva en connex cun la gestiun dals dretgs d'autur e da reproducziun. Il deposit cuntegna dus tips da documents sonors:
registraziuns commerzialas
registraziuns inedidas (decleraziuns d'ovra)
Documents sonors da la retschertga scientifica
Deposit da las registraziuns originalas da las retschertgas linguisticas dal dr. Mario Vicari areguard ils dialects da las vals da Blegn e Leventina.
Documents originals dal project "Enquista scientifica areguard l'istorgia dal radio en Svizra" (Oral History)
Deposit da la Biblioteca Naziunala Svizra
Actualmain è il fond da portatuns da la Biblioteca Naziunala Svizra deposità tar la Fonoteca naziunala svizra a Lugano. La consultaziun è pussibla tras il servetsch d'emprest da la Biblioteca Naziunala u da la Fonoteca Naziunala.
Registraziuns dad emissiuns radiofonicas istoricas (dal 1932 fin ca. dal 1955)
Dal 1992 al 2002, ha la Fonoteca naziunala svizra realisà, cun mezs finanzials mess a disposiziun da la Confederaziun ed en stretga collavuraziun cun la SRG SSR idée suisse e Memoriav, in'acziun per il salvament da las emissiuns radiofonicas dal 1932 al 1955 registradas sin plattas. Il cuntegn da las plattas è vegnì copià entiramain sin portatuns digitals e documentà en ina banca da datas ch'ins po consultar qua o sin la pagina da Memoriav. Las copias mamma da las emissiuns dals studios da radio da Lugano, Losanna, Genevra, Basilea, Turitg, Berna e Cuira èn conservadas tar la Fonoteca naziunala svizra.