Detagl
DÜRRENMATT, Friedrich
Numero IPI
00008 75 20 93
Luogo di nascita
Stalden i. E.
Data di nascita
05.01.1921
Luogo di morte
Neuchâtel
Data di morte
14.12.1990
Nazionalità
Svizra
Actividad
Scrittore; Drammaturgo; Pittore
Tip d'ovra
Litteratura; Teater
Fonte consultata
https://hls-dhs-dss.ch/de/articles/011759/2005-10-17/
Infurmaziuns biograficas
Friedrich Dürrenmatt è stà in scriptur, dramaturg e pictur svizzer da lingua tudestga. L'onn 1941 ha el cumenzà cun il studi da litteratura tudestga e da filosofia a Berna ed a Turitg, ma el ha interrut il studi l'onn 1946 per daventar scriptur. Da l'onn 1952 fin a sia mort ha el vivì a Neuchâtel.
L'emprim ha Dürrenmatt gudagnà il da viver per sia famiglia tranter auter cun scriver criticas da teaters, gieus auditivs e romans criminals. Suenter che gia ses emprim toc da teater, "Es steht geschrieben", aveva provocà in scandal l'onn 1947 a Turitg, èsi reussì a Dürrenmatt l'onn 1952 da lantschar – en Germania – sia carriera sco dramaturg cun "Die Ehe des Herrn Mississippi”. "Der Besuch der alten Dame" (1956) l'ha fatg enconuschent sin l'entir mund; questa cumedia tragica è insumma – ensemen cun "Die Physiker" (1962) – in dals tocs da teater da lingua tudestga che vegnan fatgs il pli savens.
Dürrenmatt è vegnì undrà bleras giadas, tranter auter l'onn 1960 cun il grond premi da la Fundaziun Schiller svizra, l'onn 1984 cun il premi dal stadi austriac per litteratura europeica e l'onn 1986 cun il premi Georg Büchner. Sias cumedias tractan las dumondas davart la libertad e davart la culpa da l'individi en in mund nunsurvesaivel, dominà da sistems anonims da pussanza; adina puspè contestadas quintan ellas oz tar ils tocs ils pli impurtants dal teater tudestg da la segunda mesadad dal 20. tschientaner. Ils romans criminals che mettan en dumonda en moda innovativa quest gener litterar, cuntanschan publicaziuns da milliuns e fan part dal canon da lectura da las scolas medias da lingua tudestga. A partir dals onns 1960 è Dürrenmatt stà activ er sco commentader independent e critic da quai che capitava il mument. Durant sia entira vita ha Dürrenmatt er dissegnà e picturà, però per gronda part ha el renunzià da preschentar ses maletgs al public. Ils maletgs èn exponids ussa a Neuchâtel en il Centre Dürrenmatt ch'è vegnì inaugurà il settember 2000.